To jeden z tych językowych dylematów, które niby wydają się drobiazgiem, a jednak często wzbudzają wątpliwości – i nie bez powodu. Wystarczy posłuchać rozmów w autobusie, przeczytać komentarze w internecie albo nawet obejrzeć przypadkowe nagrania wideo. Tam forma „wieczora” pojawia się nagminnie. Ale czy słusznie?
Odpowiedź jest jasna:
✅ Poprawna forma to: wieczoru
❌ „Wieczora” to błąd językowy
Skąd to się bierze?
Słowo „wieczór” to rzeczownik rodzaju męskiego. Gdy chcemy użyć go w dopełniaczu liczby pojedynczej (czyli wtedy, gdy odpowiadamy na pytanie: kogo? czego?), powinniśmy powiedzieć „wieczoru” – zgodnie z zasadami gramatyki języka polskiego.
Forma „wieczora” może brzmieć znajomo, ale wynika wyłącznie z wpływów regionalnych, gwarowych lub zwykłej niewiedzy. Nie jest akceptowana przez słowniki poprawnej polszczyzny.
Przykłady poprawnego użycia:
- Nie mam dziś wieczoru dla siebie.
- Z tamtego wieczoru pamiętam tylko ciszę i herbatę.
- To była najlepsza część całego wieczoru.
- Pod koniec wieczoru zapadła głęboka noc.
- Unikajmy rozmów politycznych przy kolacji – szczególnie pod koniec wieczoru.
Ciekawostka językowa:
W staropolszczyźnie istniało więcej niż jedna forma dopełniacza dla niektórych rzeczowników – i wtedy zdarzało się np. mówić „wieczora”. Ale te formy wyszły z użycia kilkaset lat temu. Dziś ich użycie jest uważane za niepoprawne – lub w najlepszym razie za regionalizm.
Co ciekawe, w gwarze podhalańskiej można spotkać jeszcze „wiecora” – ale to już zupełnie inna historia 😉
Jak zapamiętać?
Prosty sposób:
👉 Jeśli „dnia”, „poranka”, „wieczoru” – to wszystko są formy dopełniacza i kończą się na „-u”
👉 Jeśli coś brzmi jak „wieczora” – brzmi znajomo, ale to pułapka! (a piszemy huj czy chuj?)
Podsumowanie:
| Forma | Poprawność | Uwagi |
|---|---|---|
| wieczoru | ✅ tak | Poprawna forma dopełniacza |
| wieczora | ❌ nie | Błąd, forma gwarowa lub błędna |
Pamiętaj: jeśli chcesz brzmieć poprawnie, elegancko i profesjonalnie – mów i pisz „wieczoru”, nie „wieczora”. To drobny szczegół, który wiele mówi o Twojej świadomości językowej.
(Poniżej zamieściłem archiwalną dyskusję na ten sam temat na moim forum o e-biznesie: forum.ebiznesy.pl. Forum już nie istnieje, ale chcąc niejako zachować pamięć po nim, część wątków przenoszę na tego bloga, a część na innego: ebiznesy.pl).
Wieczora czy wieczoru ? Jak jest poprawnie?
Napisał/a: Paweł 'krzywy’ K. dnia 7 grudnia 2011
Ciekawa kwestia. Pewnie wiele osób popełnia tutaj błąd. Ja też miewam dylematy.
Otóż tak:
- Jeśli mamy na myśli porę dnia, to poprawnie jest… i tak, i tak! Zatem możemy powiedzieć „Miłego wieczoru, kochanie”, albo „Pracowałem dziś do późnego wieczora”. Zatem możemy się nie stresować: jakkolwiek byśmy nie napisali, będzie poprawnie.
- Jeśli mówimy o wieczornym spotkaniu, to jedyną formą poprawną jest „wieczoru”, np. „Takiego wieczoru kawalerskiego jeszcze nie widziałem.”
Teraz moja prywatna opinia.
Wydaje mi się, że jednak w tym drugim przypadku także obie formy powinny być poprawne. W końcu wieczór kawalerski odbywa się wieczorem (potem przez noc i do rana). Choć z drugiej strony, „wieczór kawalerski” to już chyba nazwa własna na tego typu iwent – po prostu impreza przed ślubem. Stąd zapewne nie ma tu jednoznacznej zgody między językoznawcami.
I jeszcze jedno: „wieczora” brzmi nieco… niepoprawnie. Żeby nie powiedzieć – prostacko. Sam prawdopodobnie używam czasami tej formy – szczególnie wtedy, gdy szybko mówię. Natomiast byłbym za tym, żeby jednak zawsze używać formy „wieczoru”, bo po prostu lepiej brzmi.
chyba tak jest jak mówisz
Napisał/a: Sebastian N. dnia 7 grudnia 2011
Rozmawiając na luzie z kolegami czasem z premedytacją popełniamy błędy (tylko w swoim towarzystwie) – np. „Idziesz na mecza?”.
W rozmowach z mniej zacieśnionymi relacjami staram się bardziej 😉
A co do dzisiejszego „wieczoru” – chyba najczęściej właśnie tej formy używam (musiałbym zwrócić uwagę jak mówię) – a „wieczora kawalerskiego” rzeczywiście brzmi dziwnie 😉
Podobnie sprawa się ma z „5 tramwajów, meczów, uczniów”
Z uczniami to wiem, że obie formy są poprawne (uczniów i uczni), z tramwajami i meczami pewnie też, ale głowy bym nie dał.
.
Napisał/a: natasza dnia 5 grudnia 2012
wieczora-możemy też używać tej formy gdy chcemy zabarwić stylistycznie tekst.
Dodaj komentarz